Wat is de levensduur van een hoofdluizen?
Aan het begin van hun leven zijn luizen eitjes, genaamd neten. De neten zijn de eieren die door de volwassen vrouwelijke luizen worden gelegd. Wanneer deze eieren uitkomen, worden de lege eieren dode neten. De jonge luis zal vervolgens volwassen worden.
Wat is de levensduur van een neet?
Wanneer je het haar met het blote oog observeert, hebben neten de vorm van kleine witte stipjes die heel dicht bij de hoofdhuid zitten en moeilijk te verwijderen zijn. Je moet ze tussen je nagels knijpen om ze naar de punt van het haar te schuiven. Ze hechten zich aan de wortel van het haar dankzij een soort lijm (cement), die door de vrouwelijke luis wordt uitgescheiden.
Je kunt levende neten (die een embryo bevatten) onderscheiden van dode neten (uitgekomen eieren). Levendige neten bevinden zich vaak binnen 0,6 cm van de hoofdhuid. Een levende nete onder een microscoop verschijnt als een glanzend massa (goed gehydrateerd) of een intact embryo in ontwikkeling.
Na de paring legt de vrouwelijke hoofdluizen dagelijks tussen de 5 en 10 eieren gedurende 20 tot 30 dagen. Deze neten komen na 7 tot 10 dagen uit. De jonge luizen (ook wel larven of nimfen genoemd) worden volwassen na 10 tot 15 dagen. Wat betreft de lege neten, deze kunnen maandenlang in het haar blijven, maar vormen geen bron van herbesmetting.
Hoe lang kan een volwassen luis leven?
Volwassen hoofdluizen leven tussen de 1 en 2 maanden op het haar. Ze zijn 2 tot 4 millimeter groot en leven op de hoofdhuid. Ze zijn bloedzuigende parasieten: ze voeden zich met bloed. Volwassen luizen vestigen zich dicht bij het oppervlak van de hoofdhuid om te eten en te profiteren van de warmte, schuilplaats en vochtigheid. Elke 3 tot 6 uur voedt de volwassen luis zich door bloed te zuigen, terwijl hij speeksel injecteert, wat verantwoordelijk is voor de jeuk.
Blijven neten en luizen op het kussen?
Hoofdluizen en neten kunnen maandenlang in het haar blijven. Buiten de hoofdhuid overleven de luizen echter niet langer dan drie dagen, omdat ze geen voedsel (bloed) hebben en zich niet in een omgeving bevinden die hun overleving bevordert. De levensduur van de luizen op een kussen is dus kort. Deze levensduur kan worden beïnvloed door de temperatuur en hygiëne. Als het kussen zich in een warme en vochtige kamer bevindt, kunnen de luizen langer overleven (hoewel ze zonder voedsel een beperkte levensduur hebben). Aan de andere kant vermindert een schoon en droog kussen de overlevingskansen van de luizen.
Wat betreft de neten, deze kunnen tot drie dagen overleven, maar ze hebben een hoge temperatuur nodig (die van de hoofdhuid) om uit te komen.
Daarom vormen kussenslopen een laag risico voor overdracht in een gezinsomgeving.
Ter herinnering: hoofdluizen worden overgedragen door direct contact tussen hoofden (haar aan haar). In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, vliegen of springen luizen niet, maar ze kruipen snel (23 cm per minuut).
Blijven luizen op borstels?
Hoofdluizen worden overgedragen door direct contact, van haar naar haar. Ze kunnen echter ook via voorwerpen die in contact zijn geweest met de hoofdhuid worden overgedragen. Dit geldt voor haarborstels en kammen. Het risico op besmetting via voorwerpen is mogelijk, maar de besmettingstijd is kort omdat de luis niet langer dan drie dagen buiten de hoofdhuid overleeft. Aangezien borstels en kammen echter dagelijks, soms meerdere keren per dag, worden gebruikt, is het risico op besmetting via een borstel of kam permanent tijdens een actieve besmetting (aanwezigheid van levende luizen op de hoofdhuid).
De besmettingsrisico's blijven bestaan zolang de luizen levend zijn, d.w.z. voor een periode van één tot twee maanden.
Kunnen luizen in beddengoed overleven?
Er is weinig risico dat luizen in beddengoed overleven. En als luizen in beddengoed terechtkomen, overleven ze niet lang, net als de luizen die op kussens terechtkomen. Ze worden van voedsel beroofd en bevinden zich niet in een warme, vochtige en donkere omgeving (veel minder warm, vochtig en donker dan op de hoofdhuid), waardoor ze uiteindelijk sterven.
Hoe verwijder je luizen van een kussen?
Om van luizen af te komen, is het noodzakelijk om een lokale behandeling te volgen. In aanvulling op de behandeling tegen luizen en neten, kan je kussenslopen, evenals hoeden, sjaals en andere kledingstukken die in contact komen met de hoofdhuid of de nek, in de wasmachine te wassen op een temperatuur boven de 50°C. Dit advies wordt echter door het RIVM niet meer gegeven. Het RIVM adviseert om de focus vooral op het kammen en de behandeling te houden.
Moet ik andere voorwerpen in mijn omgeving ontsmetten?
Behalve voorwerpen die in nauw contact met de hoofdhuid staan, is het niet nodig om persoonlijke, school- of huishoudelijke artikelen te desinfecteren om het risico op herbesmetting te verminderen. Luizen blijven lang overleven dichtbij de hoofdhuid, maar neten hebben een zeer beperkte overlevingskans buiten de hoofdhuid en kunnen nauwelijks uitkomen bij kamertemperatuur. Het is dus niet nodig om de omgeving schoon te maken.
